Facebook’un Kuruluş Öncesi Periyodu:
Facebook’un temelleri, Mark Zuckerberg’in Harvard Üniversitesi’ndeki öğrencilik yıllarına dayanır. O devirde Harvard’daki öğrencilerin dijital ortamda birbirleriyle daha kolay bağlantı kurmasını sağlayacak bir platform fikri gelişiyordu. Lakin Facebook’tan evvel, Zuckerberg’in geliştirdiği bir öbür proje büyük ses getirmişti:
Mark Zuckerberg’in Harvard’daki Hayatı:
-
- 1984 yılında doğan Mark Zuckerberg, lise yıllarında programlamaya olan ilgisini geliştirdi ve üniversiteye geldiğinde ileri seviyede kodlama bilgisine sahipti.
- Harvard Üniversitesi’ne 2002 yılında bilgisayar bilimi okumak için başladı.
- Üniversitede toplumsal etraf ve bağlantı hususlarına büyük ilgi duydu.
Facemash: Facebook’un Öncüsü:
-
- 2003 yılında Zuckerberg, Harvard öğrencileri için Facemash isminde bir web sitesi geliştirdi.
- Facemash, üniversitenin data tabanından öğrenci fotoğraflarını çekerek kullanıcıların “hangi kişi daha cazibeli?” üzere oylamalar yapmasını sağlıyordu.
- Harvard idaresi, öğrenci bilgilerini müsaadesiz kullandığı için Facemash’i kısa müddette kapattı ve Zuckerberg okuldan ceza aldı.
- Ancak, bu proje ona üniversite öğrencileri için dijital bir ağ oluşturma fikrini verdi.
Harvard’da Toplumsal Medya Eksikliği:
-
- Harvard Üniversitesi’nde öğrencilerin birbirlerini tanıyabilmesi için basılı bir “Facebook” (yüz kitabı) vardı.
- Ancak bu sistem dijital değildi ve öğrenciler ortasında daha çağdaş, interaktif bir platform muhtaçlığı hissediliyordu.
- Zuckerberg, Harvard öğrencilerinin kendi profillerini oluşturabileceği, arkadaş ekleyebileceği ve birbirleriyle temas kurabileceği bir platform yaratma fikrini geliştirmeye başladı.
Bu devirdeki tecrübe ve müşahedeler, 2004 yılında TheFacebook.com‘un ortaya çıkmasını sağladı.
Facebook’un Kuruluşu (2004):
TheFacebook.com’un Doğuşu:
-
- 4 Şubat 2004 tarihinde thefacebook.com(facebook) isimli web sitesi Harvard Üniversitesi öğrencileri için Mark Zuckerberg tarafından kuruldu.
- Bu projeyi hayata geçirirken, Harvard’daki oda arkadaşları ve arkadaşları Eduardo Saverin, Andrew McCollum, Dustin Moskovitz ve Chris Hughes ile birlikte çalıştı.
- İlk etapta sadece Harvard öğrencileri siteye kayıt olabiliyor, profillerini oluşturabiliyor ve arkadaş ekleyebiliyordu.
TheFacebook’un Yayılması:
-
- Site, Harvard’da kısa müddette tanınan oldu ve öbür itibarlı üniversitelere (Yale, Stanford, Columbia vb.) yayılmaya başladı.
- 2004’ün ortalarında ABD’deki birçok üniversite öğrencisi Facebook’u kullanıyordu.
- Aynı yıl, Facebook grubu Silikon Vadisi’ne taşındı ve PayPal’in kurucularından Peter Thiel’den 500.000 dolarlık birinci yatırım alındı.
Facebook’un Genişlemesi ve Küreselleşmesi:
-
- 2005 yılında site, Facebook.com olarak tekrar markalandı ve yalnızca üniversite öğrencileriyle hudutlu kalmayıp lise öğrencilerine ve sonrasında genel kullanıma açıldı.
- 2006 yılında herkesin kayıt olabileceği bir platform haline geldi.
- Aynı periyotta Facebook, reklamcılık modellerini geliştirmeye başladı ve büyük teknoloji şirketlerinden yatırım almaya devam etti.
Facebook Türkiye’de Ne Vakit Kullanılmaya Başlandı?:
-
- Facebook, 2006 yılında dünya genelinde herkese açık hale geldikten sonra Türkiye’de de duyulmaya başlandı.
- 2007’den itibaren Türkiye’de süratle popülerleşti ve bilhassa üniversite öğrencileri ortasında yaygınlaştı.
- 2008 yılı prestijiyle Türkiye, Facebook’u en etkin kullanan ülkelerden biri haline geldi.
- 2009’da Facebook’un Türkçe lisan takviyesi eklenmesiyle birlikte, kullanım oranı patlama yaptı ve geniş kitlelere yayıldı.
Bugün Türkiye, Facebook’un en çok kullanıldığı ülkelerden biri olmaya devam ediyor, lakin zamanla Instagram ve TikTok gibi platformların yükselmesiyle Facebook’un gençler ortasındaki popülerliği azaldı.